Vasa Papağanı Genel Özellikleri ve Bakımı

Vasa Papağanı, anavatanı Madagaskar ve Komor Adaları, Seyşeller gibi Hint Okyanusu'ndaki Afrika ülkeleri olan siyah iri bir papağan türüdür. Görsel olarak çok sevimli olmasalar da taklit ve konuşma yeteneği iyi olan oldukça zeki kuşlar oldukları için, 1970'li yıllardan sonra evcilleştirilerek Avrupa ve Amerika'da evcil hayvan olarak satılmaya başlanmıştır. Ülkemizde çok az sayıda olan ve pek bilinmeyen bir papağan türüdür. Dünyada Vasa Parrot adıyla bilinen bu türün Latince adı Coracopsis'tir.

Fiziksel Özellikleri

30 yılın üstünde ortalama ömürleri olan Vasa papağanlarının uzunlukları 40-50 cm, ağırlıkları 300-350 gr civarındadır. Siyah ve gri tüyleri olan, pembe gagalı, uzun boyunlu bir papağan türüdür. Üreme dönemlerinde hem erkeklerde hem dişilerde tüy kaybı görülmektedir ancak dişilerde tüy kaybı kalıcı olabilir. Dişilerde normalde siyah ve gri tonlarında olan tüylerin, üreme döneminde kahverengiye çalan bir renge dönüştüğü gözlenebilir. Erkeklerde ise bu dönemde gaganın beyazlaştığı görülmektedir.

Beslenme ve Bakım

Vasa papağanları; kabuklu yemişler, taze meyve ve sebzelerle beslenirler. Özellikle üreme dönemlerinde kalsiyum içeren şeyler (deniz kabuğu, grit, kum, kalamar kemiği) tüketme ihtiyacı hissederler. Vasa Papağanları oldukça zeki bir papağan türüdür. Kalsiyum ihtiyacını gidermek için deniz kabuklarını öğütmeleri, York Üniversitesi'nin araştırmalarına konu olmuş, insan dışında öğütmek için alet kullanan ilk tür olduğu tespit edilmiştir.

Vasa papağanları, uçabilecekleri ve yeni şeyler keşfedebilecekleri geniş bir alana ihtiyaç duyarlar. Kapalı alanda evcil bir kuş olarak besleneceklerse; bu durum göz önüne alınarak mümkün olduğunca büyük kafesler ve salmalarda tutulmalı ya da evin içinde özgür bırakılmalıdır. Vasa papağanları, banyo yapmayı ve güneşlenmeyi sevmeleriyle de tanınırlar.

Çiftleşme ve Üretim

Vasa papağanlarda kuluçka süresi; ortalama 18-20 gün sürmektedir ancak bu sürenin 30 güne kadar çıktığı durumlara da rastlanmıştır. Kuluçka sırasında ve yavrular büyürken dişiler başlarındaki tüyleri dökerler ve parlak turuncu derileri ortaya çıkar. Dişiler, bu süreçte yuvanın girişinde farklı şekilde öterler. Bu davranış erkeğin beslemesi için ilgisini çekmeye yöneliktir. Aynı zamanda bu yöntemle yuvalarını diğer dişilerin tehditlerinden de korurlar.

Büyük vasa papağanlarının çok sıradışı üreme biyolojileri ve çiftleşme sistemleri vardır. Dişileri erkeklerden %25 daha büyük ve fiziksel olarak baskındırlar. Bu tür çok eşli gruplar halinde yaşarlar. Her dişinin 3-8 arasında çiftleştiği erkek olur. Erkeklerde evrimleşmiş bir çiftleşme organı vardır. Çiftleşme sırasında erkek Vasa kloakı dik hale gelen bir yarı penistir ve bu özelliği sayesinde çiftleşme 90 dakikaya kadar sürebilir. Vasalarda çiftleşme; kısa süreli (1-3 dk.) ve uzun süreli (ort. 36 dk.) olmak üzere iki türlü gerçekleşir.

Alt Türleri

Vasa papağanlarının 4 alt türü vardır; Greater vasa parrot, Lesser vasa parrot, Seychelles black parrot, Mascarene parrot. Ancak Mascarene parrot (Mascarinus mascarin) türünün günümüzde soyu tükenmiştir. Diğer üç türe ait fotoğrafları aşağıda görebilirsiniz.

Greater vasa parrot

(Coracopsis Vasa)

Lesser vasa parrot

(Black parrot, Coracopsis Nigra)

Seychelles black parrot

(Praslin parrot, Kato Nwar, Coracopsis Barklyi)

Koyu gri-kahverengi renklerinde olan bu tür, Vasa papağanları içinde en küçükleridir. (30-35cm)

PAYLAŞ

Yazar: Çetin Kuzu